Podobno łatwiej jest mówić czy pisać niż zmienić słowo w czyn. Kontrowersyjna książka Doroty Masłowskiej „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną” jest niewątpliwie ciężkim orzechem do zgryzienia, aby przełożyć ją na ekran filmowy. Jednak udało się to doskonale. Najważniejsze jest jednak to, że nie traci ona swej pierwotnej wartości, gdyż adaptacja została wiernie odwzorowana.

Dorota Masłowska jest współczesna powieściopisarką. Reprezentuje najmłodsze pokolenie polskich pisarzy. Debiutowała w wieku dziewiętnastu lat powieścią „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną”. Jest również laureatką literackiej nagrody Nike za książkę „Paw królowej” (2006). Pierwsza książka Masłowskiej zainspirowała Xawerego Żuławskiego. „Wojna polsko-ruska” (2009) jest, jak dotąd ,jego największym sukcesem. Adaptacja filmowa tej powieści przyniosła mu wiele nagród, w tym Paszport „Polityki”. Jego debiut fabularny „Chaos” (2006) zdobył natomiast główną nagrodę na festiwalu debiutów filmowych „Młodzi i film” w Koszalinie, a także nagrodę za debiut reżyserski na 31. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Jego ojcem jest zmarły w lutym ubiegłego roku Andrzej Żuławski, reżyser filmowy (i pisarz) o światowej sławie; matką natomiast – Małgorzata Braunek, aktorka, która w latach 80. poświęciła się buddyzmowi, z powodu którego na długie lata zrezygnowała ze swego dotychczasowego zajęcia. Po rozstaniu rodziców Żuławski wychowywał się w domu matki, ale jako kilkunastolatek wyjechał do Paryża, gdzie mieszkał i tworzył jego ojciec.

Film opowiada o życiu Andrzeja Robakowskiego zwanego Silnym (gra go Borys Szyc). Jest on młodym dresiarzem. Na pierwszy rzut oka można stwierdzić, że jego życie wypełnia tylko ćpanie. Bohater nie może odnaleźć się we współczesnym świecie. Silny nie jest jednak powierzchownym, głupim człowiekiem. Można wywnioskować, że posiada wykształcenie średnie; marzy też o własnym biznesie, a także o… wielkiej miłości. Jednak jego inteligencja została pokonana przez narkotyki. Biznes z kolei nie „wypalił” przez ruskich. Warto zwrócić uwagę, że był to okres zmian ustrojowych, „ruskami” Silny nazywa więc każdego, kto kojarzy mu się z jego nieudanymi próbami poukładania sobie życia. W oskarżeniach tych przejawia się zaś przede wszystkim jego egoizm. Jakby tego było mało, Magda (Roma Gąsiorowska) – ukochana Silnego – nie jest mu wierna. Tak upadają wszystkie ideały i marzenia młodego człowieka.


Najbardziej rozbudowany jest wątek miłosny. Każda ze spotkanych kobiet przedstawia inny świat. Magda jest postacią, która otwiera i zamyka cały film. Jest piękna, lecz mało inteligenta. Nie ceni sobie tych wartości, co Silny. Andżela (Maria Strzelecka) przedstawia świat „gotów”. Natasza (Sonia Bohosiewicz) to z kolei żeńska wersja Silnego; natomiast Ala (Anna Prus) jest uosobieniem religijnego fanatyzmu. Dorota Masłowska (w tej roli sama autorka powieści) gra postać, która kieruje całym życiem bohatera. Od niej zależy, jak potoczy się historia Andrzeja. Każda z kobiet wnosi coś w jego życie. Osobiście odebrałam postać Silnego jako pozytywną, gdyż jego obecne położenie życiowe wynika z przyczyn zewnętrznych. Jest niezwykle wrażliwym patriotą, który pogubił się pod wpływem załamania się jego podstawowych wartości i marzeń. Ilu młodych ludzi, jak on, nie potrafi w dzisiejszych czasach sprostać zadaniom dorosłego życia? Jak się potoczy życie Andrzeja? Co pozostawi w nim każda z kobiet? Jak poradzi sobie główny bohater w obliczu wszystkich nieszczęść?

Film jest dziełem kontrowersyjnym. Jego główną wadą są liczne sceny, które część widzów może odebrać z niesmakiem. Pomimo tego drobnego niedociągnięcia, cała reszta jest idealnym odwzorowaniem powieści Masłowskiej. W perfekcyjny sposób oddaje problem, o którym traktuje książka. Według mnie warto obejrzeć ten film, aby przekonać się na własnej skórze, jak wyglądało życie Silnego, który niewątpliwie uosabia losy niejednego dojrzewającego człowieka w polskich realiach lat 90. XX wieku. Ogromne brawa należą się także obsadzie filmowej. Niezwykle trudną rolę do odegrania miał niewątpliwe Borys Szyc. Zagrał ją genialnie. Natomiast Roma Gąsiorowska fenomenalnie wcieliła się w postać Magdy – dziewczyny zimnej i bezwzględnej, niegrzeszącej inteligencją. Reszta aktorów także sprostała postawionemu przed nimi zadaniu.

Weronika Szłapka

Reżyseria: Xawery Żuławski

Scenariusz: Xawery Żuławski (na podstawie powieści Doroty Masłowskiej)

Rok produkcji: 2008

Kraj produkcji: Polska

Czas trwania: 108 min.

Obsada: Borys Szyc, Sonia Bohosiewicz, Roma Gąsiorowska, Maria Strzelecka, Anna Prus, Dorota Masłowska

Muzyka: Liroy, Jan Komar, Jarosław Karczmarczyk, Filip Kuncewicz

Zdjęcia: Marian Prokop