Sonda uczniowska (2) – Co oznacza tolerancja? Czy jesteśmy tolerancyjni?

16 listopada obchodziliśmy Dzień Tolerancji. Święto to – ustanowione przez UNESCO – ma na celu promowanie poszanowania dla odmienności, uwrażliwienie na przejawy ksenofobii czy nietolerancji. Z tej okazji postanowiliśmy zapytać uczniów, co sądzą na temat tego nietypowego i mało znanego święta.

Adam Łochyński (klasa 2C)

Co sądzisz na temat tego święta? Jest ono potrzebne?

Myślę, że takie inicjatywy są mile widziane. Obecne czasy nie są łatwe dla wielu osób, święto może dać szanse ludziom „idącym inną drogą” przedstawić swoje myśli, a może i pokazać coś nowego, być zrozumianym.

Uważasz, że nasze społeczeństwo akceptuje odmienność?

Absolutnie nie. Polska to, według mnie, kraj zaściankowy. Nasza społeczność, widząc coś nowego, w sposób natychmiastowy neguje to. Nie daje szansy na jakikolwiek rozwój czy głoszenie swoich przekonań. Rzeczą jasną i logiczną jest fakt, że nie wszystkich można przyrównywać do tego poziomu, ale często sami jesteśmy świadkami śmiechu, oczerniania, agresji, dyskryminacji, odrzucenia, a w najbardziej drastycznym scenariuszu śmierci osób z rąk większości, co często miało miejsce w przeszłości i co zdarza się również teraz.

Jak w dzisiejszym świecie objawia się tolerancja lub nietolerancja?

Po krótkim zastanowieniu się, mam przed oczami więcej sytuacji, w których brakuje tolerancji. W zależności od miejsca na świecie. Wracając do nas, Polaków: od zawsze nasi muzycy, artyści, aktorzy musieli szukać zrozumienia za granicami. Tam dostają szanse na rozwój, wracają i wtedy zaczynamy ich doceniać, udając wielkie wsparcie. Aktualnie dochodzi do zamykania klubów muzycznych, niedopuszczania do odgrywania spektakli czy koncertów bez rzetelnej argumentacji ograniczania kultury, co jest chore.

Jak reagujesz na kogoś, kto się wyróżnia, „odstaje”?

Zawsze mnie to ciekawi i intryguje. Staram się poznać barwne postacie. Dopiero wtedy, kiedy mam prawo do powiedzenia czegokolwiek, mówię.

Co zrobić, aby zapobiec nieposzanowaniu drugiej osoby?

Dawanie przykładu i asertywność to podstawa. Sami powinniśmy przeanalizować swoje zachowanie, dążąc do zmiany. Wyobraźmy sobie, że każdy zaczyna pracować nad samym sobą, a nie nieustannie krytykuje innych, samem nie robiąc nic może zmienić ich postawę.

Marianna Wiertel (klasa 2B)

Co sądzisz na temat tego święta? Jest ono potrzebne?

Niepotrzebne. Ponieważ kiedy jesteśmy osobami tolerancyjnymi, to nie potrzebujemy do tego specjalnego dnia, tylko zachowujemy się tak cały rok.

Uważasz, że nasze społeczeństwo akceptuje odmienność?

Ile osób, tyle odmiennych poglądów i zdań na ten temat. Uogólniając: raczej nie, ponieważ Polska nie jest przyzwyczajona do odmienności dlatego. Ludzie często myślą w sposób przestarzały i nie akceptują „odmieńców”. Nasze pokolenie już jednak, moim zdaniem, takie nie jest. Ja osobiście jestem przedstawicielem osób o zdecydowanie nowoczesnych poglądach na tego typu sprawy.

Jak w dzisiejszym świecie objawia się tolerancja lub nietolerancja?

Moim zdaniem tolerancja to po prostu uszanowanie odmienności drugiej osoby. Nie mogę wykluczać kogoś z życia w jakejś społeczności tylko dlatego, że ma na przykład inny kolor skóry, wyznaje inną religię lub jest innej orientacji seksualnej. Dopóki jego poczynania nie są dla innych krzywdzące, a on sam jest dobrym człowiekiem, nie widzę powodu, żeby gardzić taką osobą, bo to jest właśnie jeden z przejawów nietolerancji.

Jak reagujesz na kogoś, kto się wyróżnia, „odstaje”?

Jestem pogodną i otwartą osobą. Gdy widzę takie sytuacje, chętnie „zagaduję”, ale nie robię tego na siłę. Można wyczuć, czy ktoś ma ochotę na rozmowę, czy też nie. Myślę, że również warto to uszanować.

Co zrobić, aby zapobiec nieposzanowaniu drugiej osoby?

Ciężko stwierdzić, jakie konkretnie działania podjąć, ale myślę, że najlepiej zacząć od samego siebie. Wejrzeć w głąb i zastanowić się, jak ja czułbym się na jego miejscu?

Mateusz Zych (klasa 2B)

Co sądzisz na temat tego święta? Jest ono potrzebne?

Przede wszystkim pragnę mocno podkreślić: tolerancja to NIE JEST akceptacja. Na przykład mogę tolerować to, że osoba X jest homoseksualna (znaczy, że staram się zrozumieć i uszanować jej wybór), ale nie oznacza to, że akceptuję i aprobuję decyzję takiej osoby.

A „Dzień Tolerancji”? To jest jakiś żart? Myślę, że jest to kolejny przykład dramatyzowania i nadreagowania światowej organizacji. Jest ono absolutnie niepotrzebne… przynajmniej w Europie.

Uważasz, że nasze społeczeństwo akceptuje odmienność?

Polskie społeczeństwo już od wieków jest znane z tolerancji, a często akceptacji innych kultur i narodów. Nie inaczej jest dzisiaj, choć media starają się przestawiać nas, Polaków, jako chorych na głowę ludzi, mieszkających w jakimś zaścianku Europy, którzy panicznie izolują się od wszystkiego co „nowe”. Nasz naród toleruje inność (wystarczy wspomnieć o milionach Ukraińców, którym w Polsce żadna krzywda się nie dzieje), ale, Bogu dzięki, nie akceptujemy wszystkich zachowań, które uważamy za, po prostu, niebezpieczne.

Jak w dzisiejszym świecie objawia się tolerancja lub nietolerancja?

W dzisiejszym świecie pojęcia „tolerancji” i „nietolerancji” zostały wypaczone. Dziś, żeby uchodzić za tolerancyjnego, trzeba kochać, akceptować i starać się zrozumieć wszystkie zwyczaje, płcie, religie i inne takie wymysły. Jednak wystarczy podważyć tę definicję, mieć nieco inne poglądy, to od razu jesteś rasistą, ksenofobem, faszystą czy innym nazistą. To chyba obnaża hipokryzję dzisiejszej definicji tolerancji – skoro ktoś myśli inaczej i nie lubi Murzynów to nie powinno się tego, na przykład, akceptować? Objawia się to w mediach, Internecie i codziennym życiu – ciągła walka „wielkich przyjaciół postępu” i konserwatywnie myślących.

Jak reagujesz na kogoś, kto się wyróżnia, „odstaje”?

Co do reakcji na „tych innych”, „odstających” – ja po prostu nie wierzę w coś takiego. Nawet jeśli ktoś odbiega od tak zwanych norm i, na przykład, nosi specyficzne ubrania, ma zamiłowanie do dziwnej poezji, czy nawet lubuje się w jedzeniu kamieni (tak, są tacy ludzie) – ta osoba jest całkowicie NORMALNA. Jest człowiekiem, który NICZYM się nie różni ode mnie, Ciebie, czy mojego sąsiada, pana Marka. Myślę, że jedynie elitarne jednostki, które swoimi działaniami wpływają na losy sowa świata, są prawdziwie „inne” czy, jak to określiłaś, „odstające”. Te osoby można nazwać prawdziwymi artystami.

Co zrobić, aby zapobiec nieposzanowaniu drugiej osoby?

A co można zrobić, żeby zapobiec nieposzanowaniu drugiej osoby? To zależy od osoby gnębionej. Jeśli taki ktoś będzie miał silny charakter, to wszelkie obelgi spłyną po nim, a nawet obróci je w żart. Jednak jeśli taki ktoś nie ma wystarczającej odwagi, to kluczową rolę odgrywają tu bliscy lub przyjaciele. Posiadanie kogoś, dla kogo warto żyć, jest ogromną pomocą w pokonaniu gnębicieli. Obawiam się, że wszelkie kursiki czy inne takie inicjatywy na nic się zdadzą – my, jako gatunek ludzki, jesteśmy po prostu okrutni. Nie mniej w takiej Afryce czy Azji mogłoby się to udać – tam ludzie mają ogromne problemy z tolerancją, chociażby wobec chrześcijan. Tam codziennie giną tysiące ludzi i to tylko dlatego, że wierzą w Boga.

Weronika Marglarczyk (klasa 3D)

Co sądzisz na temat tego święta? Jest ono potrzebne?

W mojej opinii, tego rodzaju święta są jak najbardziej potrzebne. Każda akcja, mająca na celu propagowanie tolerancji w naszym kraju, jest wręcz wskazana.

Uważasz, że nasze społeczeństwo akceptuje odmienność?

Polska mentalność jest dość konserwatywna (może właśnie z tego względu, że nasze społeczeństwo się starzeje). Myśl obyczajowa, która nam towarzyszy, nie potrafi zaakceptować odmienności, odejścia od przyjętych wzorców postawy.

Jak w dzisiejszym świecie objawia się tolerancja lub nietolerancja?

Są kraje, w których ludzie z różnymi rodzajami odmienności, są dobrze i źle traktowani. W krajach najbardziej tolerancyjnych, jak Norwegia, obcokrajowcy otrzymują dużą pomoc socjalną. Polska w rankingu tolerancyjności zajęła jedno z końcowych miejsc w Europie. Zarówno u nas, jak i w wielu innych krajach, zdarza się, że szykanuje się obcokrajowców.

Jak reagujesz na kogoś, kto się wyróżnia, „odstaje”?

Jestem dość wrażliwą, tolerancyjną i empatyczną osobą, odmienność nie ma dla mnie tak wielkiego znaczenia. Jako ludzie jesteśmy do siebie podobni. Staram się wszystkich traktować tak samo.

Co zrobić, aby zapobiec nieposzanowaniu drugiej osoby?

Głównym narzędziem tolerancji jest uświadamianie ludzi, zwracanie uwagi na ich brak tolerancji. Należy też dawać jasne świadectwo krzywdy, jaką jeden człowiek może wyrządzić drugiemu.

Wysłuchała i spisała:
Katarzyna Nowakowska